Sporda Şiddet ve Sosyal Kimlik

Spor ve şiddet kelimelerinin yan yana olması hiç istendik bir durum değildir. Sporun amacı içerisinde şiddet kavramının yeri yoktur. Ancak sporcuların kendi arasında, seyircilerin birbiriyle ya da yöneticilerin diğer yöneticilerle fiili şiddet davranışı gösterdikleri görülmektedir.

Şiddet, Sertlik, sert ve katı davranış, kaba kuvvet kullanma anlamına gelmektedir.
Şiddet sadece zarar verme ya da yaralama maksadıyla kullanılan kaba kuvvet değildir.
Ayrıca adaletsiz bir şekilde başkalarının birtakım haklarını almak ya da engellemek gibi amaçla bu gücün kullanılması olarak da tanımlanmaktadır.

Spor, Eğlendirme – Zaman öldürme – Oyalanma – Hobi…
Spor yapan (sporcu) açısından kazanmaya dönük teknik ve fiziki bir çabadır.
İzleyen (seyirci) açısından yarışmaya dayalı estetik bir süreçtir.
Toplum içinde de yerine göre, o cemiyetin çelişki ve özelliklerini olduğu gibi yansıtan bir ayna, yerine göre onu yönlendirebilen etkili bir amaç ve önemli bir toplumsal kurumdur.

Sporda Şiddet ve Boyutları Türkiye’nin genellikle sosyal ve siyasi rahatsızlıklardan dolayı toplumsal eylemleri sıkça yaşayan ülkelerden biri olduğu göz önünde bulundurulursa, en azından birtakım şiddet hareketlerinin Türk toplumu tarafından diğer birçok topluma nazaran daha fazla kabul edildiği söylenebilir. Bu tür şiddet olaylarını daha fazla yaşayan bir toplumun, sporda şiddeti ‘Sosyal bir problem’ olarak algılaması beklenemez. Bütün bu ifadelerden, kamuoyunun sporda şiddet olaylarına tepki göstermediği anlamı çıkarılmamalıdır.

Örneğin ; Erzurum’da devam etmekte olan Türkiye Ferdi Boks Şampiyonası gibi (23 27 Aralık 2019)
Ringde rakibine yenilen sporcunun fevri davranarak çevreye zarar vermesi,
Gözü dönmüş psikolojik sporcunun saldırganlığını üzerinden atamaması,
Antrenörüne ve hakemlere saygısızca davranması, hatta hakemlere sizin yapacağınız işin diyerek sinkaf etmesi,
Kantinin köşesinde bulunan tuvaletten hıncını alan sporcu, yetmiyormuş gibi tuvalete giysi tıkayıp, lavaboları kırarak sakinleşmesi,
Giriş kapısının camını kıran sporcu, gibi…

Sporda şiddetin diğer sosyal sorunlarla ilişkisi göz ardı edilmektedir. Sonuç olarak, problemin çözümü ile ilgili gerekli olan sosyal politikalar üretecek zemin oluşamamaktadır.

Sporda Şiddetin Unsurları
Sporda şiddet olayları sadece seyirci kaynaklı değildir, sporun diğer aktörü olan sporcu etmeni de vardır. Bunların şiddet davranışına sebep olmaları ise genel olarak ne pahasına olursa olsun spor müsabakasını kazanmak düşüncesiyle hareket etmeleridir.

Sporda özellikle futbolda meydana gelen şiddet olayları salon sporlarına da yansıdı. Yazılı basında ve sosyal medya da yer almadıkça boyutu daha da büyüdü. Hep üstü örtülmeye çalışıldı.

Sosyal Kimlik ve Şiddet
Spor, Beyne biyolojik ve psikolojik anlamda yaptığı etkilerle ruh sağlığını kalkındırıcı özelliğe sahiptir. Aktivite esnasında salgılanan bir takım özel hormonlar, (antidepresan ve haz almayı etkileyici) beyinde haz almayı sağlamaktadır.
Spor, Kişiler arasında etkileşim ve iletişimi sağlamakta ve işbirliğini geliştirmektedir.
Spor, Kişinin bedenini ve kendini umursamasını, kendine verdiği değeri ve benlik saygısını artırmaktadır.

Fatih Bacak